Ngò

Ngò – Ngò rí và giá trị dinh dưỡng:

Ngò rí là thực phẩm cung cấp nhiều vitamin như vitamin A, C, E, K, B6, B12 và các khoáng chất như thiamine, riboflavin, niacin, axit pantothenic, folate, cholin, sắt, ma-giê… cũng chứa các hợp chất thiết yếu khác như carbohydrate, protein và chất béo.7

Ngò rí không chỉ là một loại rau giúp tạo ra hương vị thơm ngon hấp dẫn cho món ăn mà còn có nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Thường xuyên ăn thực phẩm này giúp bảo vệ tim mạch, hạ huyết áp, làm giảm đường huyết, giúp xương khớp chắc khỏe.Dưới đây là những công dụng của ngò rí mà ắt hẳn khi nghe tới nhiều người sẽ vô cùng ngạc nhiên.

Ngò rí là rau gì?

Ngò rí là một loại rau gia vị có tên khoa học là Coriandrum Sativum L., thuộc họ Hoa tán – Apiaceae. Ở miền Bắc, người dân thường gọi lạu rau này với cái tên là cây rau mùi hay mùi ta. Ngoài ra, cây còn có các tên gọi khác như hương tuy, hồ tuy, ngổ thơm hay nguyên tuy…

Rau ngò rí lá loài bản địa của các nước Tây Nam Á. Hiện nay cây du thực và được trồng phổ biến ở khắp nơi trên thế giới. Toàn thân cây có mùi thơm nên được thu hái làm rau thơm và gia vị. Tinh dầu chiết xuất từ cây cũng được sử dụng trong ngành công nghiệp sản xuất nước hoa.

Bên cạnh đó, y học cổ truyền còn dùng cả quả, rễ và lá ngò rí làm thuốc chữa bệnh.

Giảm cholesterol, bảo vệ tim mạch

Nghiên cứu được thực hiện trên động vật cho thấy sử dụng chiết xuất từ ngò ró có thể giúp giảm thiểu đáng kể nguy cơ mắc các bệnh lý về tim mạch. Khi tiêu thụ thực phẩm này, lượng cholesterol LDL có hại trên cơ thể chuột đã giả, xuống. Cholesterol LDL tăng cao chính lá nguyên nhân gây xơ vữa động mạch, đau tim, đột quỵ và nhiều bệnh lý nguy hiểm khác.

Hạ huyết áp

Ăn ngò rí thường xuyên giúp giảm cholesterol gây hại trong máu, điều này cũng góp phần làm giảm huyết áp.

Ngoài ra, thực phẩm này còn hoạt động tương tự như một chất lợi tiểu. Nó giúp cơ thể nhanh chóng đào thải được lượng nước cũng như natri dư thừa thông qua đường tiết niệu. Qua đó làm giảm huyết áp, giúp bệnh nhân bị cao huyết áp có thể kiểm soát tốt bệnh và ngăn ngừa được nhiều biến chứng nguy hiểm.

Ngò rí ngăn ngừa ung thư

Đây cũng chính là một trong những công dụng của ngò rí bạn không nên bỏ qua. Sở dĩ, loại rau gia vị này có thể giúp ngăn ngừa ung thư là nhờ chứa hàm lượng cao các hợp chất flavonoid, đặc biệt là myricetin và apigenin.

Những chất này đã được khoa học chứng minh là có tác dụng chống oxy hóa mạnh. Chúng giúp bảo vệ các tế bào trong cơ thể khỏi sự tấn công của các gốc tự do gây biến đổi gen. Việc tăng cường sử dụng ngò rí trong thực đơn có thể giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư nguy hiểm như ung thư vú, ung thư da hay bệnh ung thư tiền liệt tuyến ở nam giới.

Ngăn ngừa thiếu máu và giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh cho thai nhi

Axit folic rất cần thiết cho quá trình tạo máu. Nó tham gia vào quá trình tái tạo các tế bào hồng cầu mới, đảm bảo cơ thể luôn có đủ máu để hoạt động. Chất này được bổ sung đầy đủ trong thai kỳ cũng giúp mẹ bầu ngăn ngừa chứng thiếu máu và giảm nguy cơ bị dị tật ống thần kinh cho thai nhi.

Ngò rí với hàm lượng axit folic cao sẽ đáp ứng được đầy đủ nhu cầu trong ngày của cơ thể. Sử dụng thực phẩm này trong chế biến món ăn hàng ngày bạn sẽ không còn phải lo ngại về tình trạng bị thiếu hụt axit folic và gặp các vấn đề xấu về sức khỏe ở trên.

Rau ngò rí hạ đường huyết

Thành phần tinh dầu và chiết xuất từ hạt ngó rí có thể giúp làm giảm lượng đường trong máu. Nó hoạt động bằng cách đẩy mạnh hoạt động của các enzym làm nhiệm vụ loại bỏ đường ra khỏi máu. Điều này rất hữu ích cho bệnh nhân bị tiểu đường.

Thử nghiệm chiết xuất hạt rau ngò rí trên chuột có đường huyết cao với liều lượng 20mg/kg, sau 6 giờ lượng đường trong máu đã giảm xuống 4 mmol / L và lượng insulin được giải phóng cũng tăng lên. Hiệu quả này tương đương với tác dụng của thuốc điều trị bệnh tiểu đường Glibenclamide.

Chống viêm, ngăn ngừa bệnh viêm khớp dạng thấp

Ngò rí sở hữu hàm lượng vitamin C và beta-carotene phong phú. Nó giúp tăng sức đề kháng, chống lại tình trạng viêm nhiễm bên trong cơ thể. Vì vậy mà ăn thực phẩm này có thể giúp phòng ngừa được bệnh viêm khớp dạng thấp, chống nhiễm trùng, sưng viêm do bị côn trùng cắn.

Vì vậy mà ăn thực phẩm này có thể giúp phòng ngừa được bệnh viêm khớp dạng thấp, chống nhiễm trùng, sưng viêm do bị côn trùng cắn.

Bảo vệ thần kinh và não bộ, tăng cường trí nhớ

Cũng nhờ đặc tính chống viêm, rau ngò rí có thể giúp ngăn chặn một số bệnh về não có liên quan đến viêm như bệnh đa xơ cứng, Parkinson hay Alzheimer.

Thử nghiệm chiết xuất ngò rí trên chuột thí nghiệm đã được cho dùng thuốc gây ra các cơn động kinh, các nhà nghiên cứu nhận thấy bảo vệ các tế bào thần kinh khỏi bị tổn thương. Tác dụng này có được là nhờ các chất chống oxy hóa tự nhiên có trong rau ngò rí.

Giảm lo âu, căng thẳng

Một số nghiên cứu trên động vật cho thấy chiết xuất rau ngò rí có tác dụng giảm lo âu, xoa dịu trạng thái căng thẳng ở thần kinh trung ương. Hiệu quả có được gần như thuốc an thần Diazepam.

Ngò rí tăng khả năng miễn dịch

Bên cạnh nguồn vitamin C và khoáng chất dồi dào, cây ngò rí còn cung cấp cho cơ thể một số chất có khả năng cải thiện hệ miễn dịch như tocopherols, terpinene hay quercetin. Ngoài ra, thành phần vitamin A trong thực phẩm này cũng góp phần tích cực trong việc thúc đẩy hoạt động của các tế bào bạch cầu và tế bào bạch huyết, giúp tiêu diệt các tác nhân gây bệnh trong cơ thể hiệu quả hơn.

Tốt cho người bị sỏi thận, nhiễm trùng đường tiết niệu

Nhờ tác dụng lợi tiểu, ngò rí giúp kích thích tiểu tiện nhiều hơn. Điều này tạo điều kiện thuận lợi để tống khứ sỏi ra khỏi thận và làm sạch đường tiểu, làm tổn thương viêm nhiễm trong đường tiết niệu nhanh lành.

Tăng cường sức khỏe xương khớp

Rau ngò rí cung cấp nhiều vitamin K và canxi cho cơ thể. Đây là những khoáng chất vô cùng quan trọng với sức khỏe của xương khớp. Chúng giúp xương chắc khỏe hơn và ngăn ngừa nguy cơ bị gãy xương, loãng xương.

Ngò rí giải độc gan

Thêm một công dụng của ngò rí với sức khỏe đã được ghi nhận đó là giải độc gan. Thực phẩm này hoạt động bằng cách bổ sung các chất apigenin và myristicin giúp thúc đẩy hoạt động của các enzym thải độc trong gan, làm tăng năng suất hoạt động của chúng.

Chữa hôi miệng

Ngò rí chứa Citronelol – một hợp chất có khả năng khử trùng mạnh. Nó giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mùi trong khoang miệng, ngăn ngừa viêm loét miệng và giữ cho hơi thở luôn thơm tho.

Kích thích ham muốn tình dục

Ngò rí được y học cổ truyền Ấn Độ sử dụng kết hợp cùng với một số dược liệu khác làm thuốc tăng cường sinh lý, kích thích ham muốn tình dục ở nam giới.

Rau ngò rí cải thiện chức năng tiêu hóa

Chất xơ trong ngò rí hoạt động như một vị thuốc nhuận tràng. Nó kích thích tiêu hóa, chống đầy hơi, giảm buồn nôn và làm tăng vị giác, giúp mang lại cảm giác ăn uống ngon miệng hơn.

Ngoài ra, các thành phần linalol, borneol, cineole, lomonene còn giúp tiêu diệt nấm và vi khuẩn gây hại trong đường ruột, ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị tiêu chảy.

Tiêu đờm, giảm ho

Theo y học cổ truyền, rau ngò rí có tác dụng tiêu đờm, giảm ho, sát khuẩn cổ họng. Nó giúp tống khứ đàm nhầy bám dính ở thành họng, làm đường thở thông thoáng hơn, qua đó giảm cảm giác khó chịu khi bị viêm họng và các bệnh lý ở đường hô hấp.

Trị sạch mụn với ngò rí

Nhờ đặc tính kháng khuẩn, tiêu viêm tự nhiên, rau ngò rí được tận dụng để trị mụn trứng cá, mụn bọc. Bạn chỉ cần ép rau lấy nước cốt chấm vào các nốt mụn mỗi ngày 1 lần. Cách khác có thể kết hợp với nghệ tươi để tăng hiệu quả điều trị.

Phòng chống bệnh đậu mùa

Dùng rau mùi tươi ép lấy 1 muỗng nước cốt, đem pha chung với 1 thìa muối ăn. Uống mỗi ngày 1 lần liên tục trong 7 ngày để phòng ngừa bệnh đậu mùa.

Điều trị rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ

Ăn ngò rí đều đặn giúp chị em phụ nữ cân bằng nội tiết tố trong cơ thể. Điều này có thể giúp ổn định chu kỳ kinh nguyệt và ngăn ngừa các cơn đau bụng kinh trong ngày “đèn đỏ”.

Cải thiện thị lực

Rau ngò giúp bổ sung các vitamin A, C và các hoạt chất chống lão hóa có tác dụng tăng cường sức khỏe cho đôi mắt, cải thiện thị lực, chống thoái hóa điểm vàng. Những người thường xuyên làm việc với máy tính ăn ngò rí sẽ giúp làm dịu căng thẳng cho mắt.

Điều trị bệnh lòi dom

Quả rau ngò rí được dân gian sử dụng làm thuốc điều trị bệnh lòi dom. Để sử dụng, lấy một ít quả đem đốt và hun khói vào khư vực bị bệnh sẽ giúp phần trực tràng bị sa dần thu vào trong.

Quả ngò rí lợi sữa

Phụ nữ sau sinh bị mất sữa có thể lấy 6g quả ngò rí đem sắc kỹ với 100ml nước. Gạn nước chia uống 2 lần mỗi ngày giúp làm thông tuyến sữa, gọi sữa về nhiều hơn.

Lọc máu

Đây là công dụng của rau mùi không phải ai cũng biết. Nghiên cứu cho thấy, thành phần axit ascorbis trong rau mùi có thể giúp lọc bỏ tạp chất và các chất độc hại ra khỏi máu, đồng thời giảm cholesterol. Máu sạch thì cơ thể cũng sẽ khỏe mạnh hơn.

Hỗ trợ điều trị mất ngủ

Các hoạt chất trong rau ngò rí có tác dụng làm thư giãn các dây thần kinh, giảm căng thẳng. Vì vậy nó được sử dụng như một phương thuốc chữa mất ngủ tự nhiên, giúp dễ ngủ và ngủ ngon giấc hơn.

Chống nhiễm kim loại nặng

Nước cốt rau ngò rí được kết hợp chung với bột Chlorella làm thức uống đào thải một số kim loại nặng như chì, thủy ngân, nhôm ra khỏi cơ thể.

Điều trị bệnh viêm kết mạc

Lá ngò rí tươi được đem rải trong bóng râm cho khô. Khi sử dụng sắc lấy nước rửa mắt có tác dụng giảm sưng đau, chống viêm, làm dịu mắt cho những trường hợp bị viêm kết mạc.

Chữa bệnh đậu sởi không mọc

Quả ngò ró có tác dụng hạ sốt, làm nhanh mọc đậu. Để sử dụng, lấy 80g quả ngò rí nghiền thành bột mịn, đem nấu chung với 100ml nước và 100ml rượu trong 10 phút. Trong quá trình nấu cần đậy kín nắp. Cuối cùng, lọc lấy nước phun đều khắp cơ thể ( trừ phần mặt ).

Làm mờ các nốt đen trên da

Da mặt bị thâm đen hoặc bị nám, tàn nhang có thể lấy quả ngò rí sắc nước rửa mặt hàng ngày. Nó giúp chống lõa hóa, cải thiện sắc tố da, giúp làn da sáng đều màu hơn.

Chữa say khi leo núi

Giã nát một ít lá ngò rí và đắp trực tiếp lên trán khoảng 20 phút sẽ cảm thấy đầu óc nhẹ nhõm, dễ chịu hơn.

Điều trị di tinh, xuất tinh sớm ở nam giới

Dùng 4 – 10g quả ngò rí, cho vào chảo nóng sao thơm. Tán nhỏ, hãm uống thay trà hàng ngày giúp cải thiện tình trạng di tinh và chống lại hiện tượng xuất tinh sớm khi quan hệ.

Các món ăn từ ngò rí:

Dùng các món ăn từ ngò rí

Rau ngò rí được sử dụng làm thực phẩm hàng ngày như một loại gia vị. Chỉ cần cắt nhỏ rau rồi thêm vào trong các món canh, rau xào hay các món bánh… sẽ giúp làm tăng hương vị thơm ngon cho món ăn.

Dùng rau ngò rí tươi

Một cách khác để sử dụng ngò rí đó chính là ăn sống. Loại rau này được dùng kèm với các món cá, thịt luộc hoặc ăn chung với rau xà lách và các loại rau sống khác.

Tuy nhiên khi dùng rau ngò rí theo hình thức này cần chú ý rửa rau thật kỹ và ngâm nước muối pha loãng trước khi ăn để đề phòng rau bị nhiễm khuẩn, nhiễm trứng giun sán trong đất.

Uống nước ép ngò rí

Hãm trà uống
Cả thân, lá và quả ngò rí được đem phơi khô làm trà uống hàng ngày. Hiện nay, trên thị trường có bán trà ngò rí dưới dạng túi lọc. Bạn có thể mua về dùng cho tiện lợi và tiết kiệm thời gian.